Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 7 milyon üniversite öğrencisinin dört gözle beklediği, cep telefonu ve bilgisayar desteği ile aylık 10 GB’a kadar ücretsiz internete ilişkin uygulamanın ana hatlarını duyurdu.
Erdoğan, dünkü kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, üniversiteli gençlere piyasa satış fiyatı 9 bin 500 lirayı geçmeyen cep telefonu ve bilgisayarlar için 5 bin 500 liraya kadar cihaz desteği verileceğini söyledi. Erdoğan, cep telefonu için piyasa fiyatının yüzde 44,4’üne, bilgisayarlar için yüzde 16,7’si kadar tutarda destek sağlanacağını kaydetti.
Örgün eğitimdeki üniversiteli gençlere, bir hatla sınırlı olmak üzere 12 ay boyunca aylık ücretsiz 10 GB internet kotası tanımlanacağını da sözlerine ekledi. Gençler, bu haklarını istedikleri üç mobil şebeke operatörü üzerinden kullanabilecek.
SORULAR VE YANITLAR
Üniversiteli gençlerin, uygulamayla ilgili aklına gelebilecek soruları, Ankara’da yetkililere ve cep telefonu üretim ve satışı konusunda faaliyet gösteren sektöre sorduk. İşte, sorular ve yanıtları:
KAÇ BAKANLIK SORUMLU?
Hazine ve Maliye Bakanlığı (vergi), Gençlik ve Spor Bakanlığı (gençlere kart), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (yerli üretim cep) ile Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu (BTK), uygulamanın yaşama geçirilmesi için bir dizi çalışma yapacak. Bu işlemler, belli bir süre alacak.
GENÇLER NASIL SATIN ALACAK?
Üniversiteliler, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın çıkaracağı kartlarla telefonlarını satın alacak. Çalışmalar sırasında önce öğrencinin cep telefonunu piyasa fiyatı üzerinden satın alması, e-devlet üzerinde yapacağı işlemlerin (telefonun kimlik kartı olarak bilinen IMEI numarasının ve faturanın girilmesi gibi) ardından kartına devlet desteğine konu tutarın aktarılması ya da yüklenmesi üzerinde duruldu.
UYGULAMA HANGİ TELEFONLARI KAPSAYACAK?
Vergisiz ya da desteğe konu modeller, Türkiye’de üretilen cep telefonlarını kapsayacak. Samsung ve General Mobile de bulunuyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, bu sürecin takibini yapacak.
KAÇ YIL SÜREYLE DEVREDEMEYECEK?
Üniversite öğrencisi, vergisiz cep telefonunu satın aldı. Bu telefon, belli bir süre (yüksek olasılık 2 yıl) aynı SIM kartla çalışacak. Bu süre içinde cep telefonu başkasına satılamayacak ya da devredilemeyecek. Bir çeşit “kilit” olacak.
BTK NE YAPACAK?
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, yurt dışından yolcu beraberinde getirilen cep telefonlarında olduğu gibi vergisiz satışı yapılan cep telefonlarının da “amacına uygun” kullanılması için süreci denetleyecek. Bu konuda gerekli alt yapıyı oluşturacak. Takip işlemlerini yerine getirecek.
SEKTÖR 25 BİN TL BEKLİYORDU
Sektör kaynakları, piyasa fiyatı 20-25 bin TL aralığındaki telefonlarda destek beklediklerini ifade ederek, “9 bin 500 TL’lik telefonlara destek verileceği açıklandı. Bu biraz beklentilerin altında kaldı” dedi.
Sektör kaynakları, 12 bin TL’ye kadar telefonların “giriş” segmentinde bulunduğunu belirterek, “Bu segmente giren telefonların sahip olduğu özellikler, daha pahalı olanlara göre biraz daha azdır. Ama, bir öğrencinin 4 bin TL’ye cep telefonu alacak olması bugün içinden geçtiğimiz ekonomik koşullar da dikkate alındığında önemli bir destektir” diye konuştu.
Kaynaklar, uygulamanın bir süredir telefon satışlarını da etkilediğini vurgulayarak, “Gençler ve aileler, uygulamayı beklediği için telefon alımlarını ertelemişlerdi. Aylık, 150 bine kadar satışlarda buna bağlı olarak gerilemenin olduğunu tahmin ediyoruz. Şimdi, piyasa yeniden hareketlenecektir” dedi.
